Natuurlijk gaat het verduurzamen van kantoren veel te langzaam naar zijn zin. Voor Robert Sengers, gamechanger in het team Vitale Kantoren, kan het niet snel genoeg gaan. “Het moet uit je hart komen”, zegt de erkend pleitbezorger van De Nieuwe Norm. Tegelijkertijd ziet hij de oude kantorenbeleggers nog niet zo een, twee drie de omslag maken. “Het gaat een grote vlucht nemen maar mijn hoop is vooral gericht op de jonge generatie.”

Bijna aan het einde van het gesprek verzucht Robert Sengers: “Soms lijkt het of iedereen met duurzaam maken van kantoren bezig is, maar dan stap je uit je eigen wereld en is juist niemand er mee bezig.” Voor Sengers is het dagelijkse kost. Zijn leerschool had hij onder andere bij Tishman Speyer waarvoor hij drie jaar heeft gewerkt. “Die hebben als visie om altijd het beste kantoorgebouw te realiseren en dat is per definitie duurzaam.”

In Amerika zijn ze er mee bezig. Daar heb je al Chief Happiness Officers en Chief Health Officers.

Met Kernwaarde Groen draagt hij een duurzame visie op vastgoed uit. En Kernwaarde Groen participeert weer in het consortium Vitale Kantoren. “Daarbij richten we ons op het energiezuinig maken van bestaande gebouwen gekoppeld aan een hoog comfort voor de gebruiker.” Uiteindelijk moet dit leiden tot een beter werkklimaat, een hogere productiviteit voor de gebruikers en meer waarde voor een eigenaar omdat er een hogere huur kan worden gevraagd.

Langzaam

De opgave is groot. Immers, met 99 procent van de bestaande kantoorgebouwen gebeurt nog niets of echt heel weinig. “Het gaat heel, heel langzaam”, weet Sengers. En toch komt er volgens hem een moment dat het verduurzamen van commercieel vastgoed plotseling een vlucht gaat maken. De reden dat het in zijn ogen nog bij slechts een relatief klein groepje tussen de oren zit, is voor Sengers wel duidelijk. “Dat komt in de eerste plaats omdat het een vastgoedeigenaar niks uitmaakt. Zijn stenen worden toch wel meer waard, ook al doet hij er niks aan. En de gemiddelde huurder vraagt er nog niet om.”

Natuurlijk zijn er wel de koplopers. “Neem Microsoft of Google die als werkgever willen, dat de huisvesting die zij hebben gezond is. En de top van de markt ziet dat ook wel hoor. In Amerika zijn ze er mee bezig. Daar heb je al Chief Happiness Officers en Chief Health Officers. En hier in Nederland hebben we sinds kort de verkiezing van Vitality Manager van het jaar. Overigens gaan HR managers steeds vaker inzien dat medewerkers in een gezonde omgeving blijer zijn en productiever zijn.”

Valuecase

Sengers heeft de Masterclass DE NIEUWE NORM van Kantoor vol Energie met daar in de valuecase gevolgd en was naar eigen zeggen direct om. “Het waarderen van vastgoed is niet makkelijk. De valuecase geeft handvaten en kan een businesscase onderbouwen.” Hij ziet wat dat betreft de belangstelling voor De Nieuwe Norm toenemen. “Echter”, voegt hij er in één adem aan toe, “aan belangstelling alleen heb je niets. Er zijn goede voorbeelden nodig. Nu zijn we vooral nog met elkaar bezig om mensen op gang te brengen.”

Hij geeft toe dat het voor het vertrouwen niet goed is wanneer een belangrijke partij als het Rijksvastgoedbedrijf, de stekker uit de Tesselschadestraat haalt. En ook het feit dat de markt in zeer korte tijd enorm is aangetrokken, helpt niet echt. “De crisis heeft natuurlijk te lang geduurd maar zorgde tegelijkertijd wel voor focus op het aanpakken van de bestaande voorraad. Nu vliegen dagelijks de transacties weer om de oren en is de sector vooral bezig met geld verdienen.”

Ook vindt Sengers dat de valuecase zich soms wat lastig laat uitleggen. “Comfort en wat voor meerwaarde dat kan opleveren begrijpen mensen wel. Maar”, zegt hij, “dan kom je bijvoorbeeld met een term als willenschap. Dan zie ik al de nodige vraagtekens. En om de verduurzamingsoperatie financieel rond te maken is het bijvoorbeeld belangrijk om het onderhoud voor 15 jaar te kapitaliseren. Als ik dit zeg hoor ik bij wijze van spreken vastgoedeigenaren gelijk denken; ‘15 jaar onderhoud? En wat nu als ik het gebouw over vijf jaar wil verkopen?’”

Presentatie

Team Vitale Kantoren gaat daarom in het eerste kwartaal van het komende jaar een presentatie over De Nieuwe Norm en onder andere de valuecase geven. “We willen dan vooral met vastgoedeigenaren over de valuecase sparren. Voor de goede orde”, haast hij zich er aan toe voegen, “niet om de valuecase te veranderen, maar simpelweg om er voor te zorgen dat men het beter gaat begrijpen en nog beter, gaat toepassen.”

Het moet uit je hart komen dat je het wilt. Dat je voor een gezondere wereld wilt zorgen.

Tegelijkertijd begint bij gebruikers het bewustmaken van de mogelijkheden. “Zij moeten om comfortabele, energiezuinige en gezonde gebouwen vragen en dit uiteindelijk afdwingen. En nogmaals, dat moment gaat er echt komen. We gaan BENG bouwen en dan worden er zulke mooie nieuwe gebouwen gerealiseerd, dat er ook iets met de bestaande kantoren moet gebeuren. Ik hoor een eigenaar wel eens zeggen ‘en dan hoeft de huurder geen energierekening te betalen’ en dan zeg ik; ‘dan kan jij daardoor een tientje per vierkante meter meer huur realiseren’.”

Hart

Na een korte stilte zegt Sengers: “Het moet uit je hart komen dat je het wilt. Dat je voor een gezondere wereld wilt zorgen.” Zijn hoop is wat dat betreft vooral op de nieuwe generatie gevestigd. “Die oude generatie vastgoedbeleggers die automatisch hun vastgoed in waarde zien stijgen, ga je denk ik niet meer meekrijgen. Ik zie daarvoor bij de komende generatie, die heel anders naar zaken kijkt en openstaat voor het milieu, veel meer belangstelling.”